درون هارد دیسک ها تعداد زیادی قطعات ریز و درشت مهم وجود دارد که هر یک از آن ها در پروسه ذخیره، خواندن و نوشتن اطلاعات و اجرای آن ها نقش دارند. حال در برخی موارد آسیب های فیزیکی وارد شده به هارد موجب از کار افتادن و خرابی برخی قطعات داخلی آن می شود که به موجب آن هارد از کار می افتد و خراب می شود. از این رو برای تعمیر هارد دیسک مورد نظر، باید این قطعات داخلی تعمیر یا تعویض شوند. موتور اسپیندل یکی از این قطعات است که خرابی آن موجب نچرخیدن هارد می شود و در نتیجه به تعمیر موتور هارد نیاز خواهد بود. در واقع قفل شدن موتور اسپیندل هارد دیسک مانع کار هارد شده و در این صورت به تعمیرات تخصصی این قطعه و بازیابی اطلاعات هارد نیاز است. در ادامه با موتور اسپیندل و دلایل خرابی و نحوه تعمیر موتور هارد بیشتر آشنا می شویم.
موتور اسپیندل چیست و چه عملکردی در هارد دارد؟
اسپیندل یا موتور اسپیندل در واقع قطعه ای است که وظیفه آن دادن نیروی حرکتی به دیگر قطعات است. درست مانند هر موتور دیگری، موتور در هارد هم وظیفه به حرکت درآوردن و القای نیروی راه انداز را بر عهده دارد. به اسپیندل موتور شافت هم گفته می شود که این قطعه باید دیسک ها که به آن پلاتر هم گفته می شود را به حرکت درآورده و بچرخاند تا به این ترتیب هارد عمل کند.
عملکرد دائمی و منظم موتور برای عملکرد درست هارد ضرورت دارد. در صورت قفل شدن موتور اسپیندل در هارد دیسک، پلاتر ها از حرکت باز می ایستند و هارد عمل نمی کند. از این رو برای نجات اطلاعات و بازگرداندن کارکرد هارد، به تعمیر موتور هارد نیاز است. این قطعه نقش بسیار مهمی در عملکرد هارد دیسک دارد و خرابی آن مساوی است با از کار افتادن کامل هارد مورد نظر. در نتیجه برای تعمیر هارد با موتور قفل شده باید ابتدا به بررسی نشانه ها و دلیل خرابی این قطعه پرداخت.
نشانه های خرابی و قفل شدن موتور اسپیندل هارد دیسک
برای تعمیر موتور هارد ابتدا باید تشخیص داد که خرابی و قفل شدن این قطعه دلیل کار نکردن هارد است. برای این کار البته به عیب یابی تخصصی نیاز است، اما برخی نشانه ها را می توان به عنوان نشان های خرابی موتور هارد در نظر گرفت. اولین مشخصه این خرابی، دیتکت نشدن یا عدم شناسایی هارد است. با این حال الزاما عدم شناسایی هارد مربوط به خرابی موتور اسپیندل نیست. مورد مهم دیگر نچرخیدن دیسک ها است.
به نحوی که با وصل کردن هارد هیچ اتفاقی نمی افتد و هیچ صدایی مبنی بر چرخش پلاتر ها شنیده نمی شود. در این حالت این طور به نظر می رسد که هارد خاموش است و کار نمی کند. البته در کنار موتور اسپیندل، خرابی برد هارد هم می تواند تمام این نشانه ها را داشته باشد. شنیده شدن صدا های وزوز و عجیب و غریب از هارد، صدای بوق زدن و لرزش های غیر عادی آن را هم می توان به عنوان نشانه های قفل شدن و خرابی موتور اسپیندل دانست.
دلایل خرابی موتور اسپیندل چیست؟
مهم ترین دلیل خرابی و نیاز به تعمیر موتور هارد، وجود یک موتور بی کیفیت در هارد است. در نتیجه باید از کیفیت بالای موتور مطمئن بود.
مشخصات یک موتور اسپیندل با کیفیت
در صورت بی کیفیت بودن این قطعه، موتور سریعا گرم شده و حرارت و صدای زیادی تولید می کند. در نتیجه نباید این قطعه گرما و حرارت زیادی تولید کند و در حین کار سر و صدای زیادی داشته باشد. همین عامل می تواند زمینه ساز قفل شدن موتور اسپیندل هارد دیسک شود. کیفیت بالا برای توانایی کارکرد طولانی مدت و مداوم ضرورت دارد تا بتواند بارها بدون خرابی و قفل شدن خاموش شده و مجددا استارت بزند.
در واقع یک موتور با کیفیت می تواند مدت ها کار کند و عملکرد و سرعت خود را مدیریت کند. لرزش موتور باید کم باشد و بتواند به صورت مداوم اطلاعات را بخواند، بنویسد و اجرا کند. در صورتی که هر یک از این موارد در موتور وجود نداشته باشد، احتمال خرابی و نیاز به تعمیر موتور هارد زیاد خواهد بود.
دلایل فیزیکی که منجر به تعمیر موتور هارد می شوند
در کنار بی کیفیت بودن موتور، برخی از آسیب های فیزیکی می تواند موجب خرابی و نچرخیدن هارد شوند. لرزش بیش از حد موتور، افزایش گرمای آن، وارد شدن فشار بیش از حد به موتور، وارد شدن ضربه های فیزیکی به هارد و زمین خوردن آن، بروز مشکلات سخت افزاری مختلف و مواردی از این دست را می توان عامل خرابی موتور، نچرخیدن پلاتر و از کار افتادن کامل آن در نظر گرفت.
تعمیر موتور هارد
بعد از این که هارد از کار افتاد و موتور اسپیندل قفل کرد، اولین کار تشخیص این مشکل است. در مراکز تعمیرات تخصصی هارد، ابتدا باید میزان آسیبی که به هارد وارد شده مشخص شود تا ببینند این آسیب در چه سطحی است و آیا امکان تعمیر وجود دارد یا خیر؟ از همه مهم تر این که همیشه مشکل هارد از قفل شدن موتور اسپیندل هارد دیسک نیست و در مواردی همان طور که پیش از این هم اشاره شد، ممکن است خرابی برد یا پلاتر هم موجب از کار افتادن هارد شود.
سپس اقدامات لازم برای تعمیر هارد و رفع مشکل نچرخیدن هارد انجام می شود. معمولا برای تعمیر هارد با موتور قفل شده به جراحی هارد و تعویض قطعات معیوب نیاز است. اولین و مهم ترین اقدام تعمیراتی مورد نیاز در این بخش، ریکاوری و بازیابی اطلاعات هاردی است که موتور اسپیندل آن قفل شده و از کار افتاده است.
بازیابی اطلاعات هارد در صورت قفل شدن موتور اسپیندل
شاید بهترین نکته ای که در خصوص خرابی هارد در این حالت وجود دارد این است که برای تعمیر موتور هارد لازم نیست در خصوص خرابی دیسک و از دست رفتن اطلاعات نگرانی زیادی داشت. در بیشتر موارد زمانی که تنها موتور اسپیندل قفل شده است و مشکل از موتور هارد است، دیسک آسیبی ندیده و امکان بازیابی اطلاعات هاردی که موتور آن قفل شده است وجود دارد.
در این شرایط مهارت و استفاده از ابزار ها و نرم افزار های تخصصی برای بازیابی اطلاعات و تعمیر هارد با موتور قفل شده ضرورت زیادی دارد. در مرکز بازیابی اطلاعات، کارشناسان با تجربه ای حضور دارند که با بالاترین سطح عملکرد خود می توانند اطلاعات هارد در صورت قفل شدن موتور اسپیندل را بازیابی کرده و مشکل را برطرف کنند.